زرشک را پاک کنید، چند بار با آب سرد شستشو دهید و بعد داخل کاسه ای بریزید، داخل کاسه را با آب کاملا سرد پرکنید، طوری که آب روی زرشک را بپوشانید و زرشک ها را به مدت ۲-۳ ساعت در آب بخیسانید تا گرد و خاک باقیمانده روی دانه های زرشک کاملا ته نشین شود .
بعد زرشک را آبکش کنید، به آرامی شستشو دهید و ۲۰۰ گرم از شکر را لابه لای زرشک بپاشید و به مدت۵-۶ ساعت داخل یخچال قرار دهید تا هم آب بیندازد و هم مزه دار شود.
باقیمانده شکر را آسیاب کنید تا نرم شود بعد با یک و نیم لیتر آب ولرم و آب حاصله از زرشک و شکر مخلوط کنید، داخل یک قابلمه لعابی بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید تا شربت بجوشد . ( با درب باز ) وقتی شربت جوشید، زرشک را داخل شربت بریزید. دقت کنید که اصلا مربا را هم نزنید. برای مخلوط کردن مواد دسته های قابلمه را بگیرید و با حرکت دادن قابلمه، مواد را مخلوط کنید . (هم زدن مربای زرشک در این مرحله هم باعث وا رفتن زرشک ها می شود و هم رنگ مربا را تیره میکند)
اواخر طبخ مربا وانیل را به مواد اضافه کنید و با یک قاشق استیل خشک و تمیز، به آرامی مواد را مخلوط کنید. به محض قوام آمدن مربا، حرارت زیر قابلمه را خاموش کنید، قابلمه حاوی مربا را با درب باز در مجاورت هوا قرار دهید تا خنک شود و بعد داخل شیشه مورد نظر بریزید و داخل یخچال نگهداری کنید .
لازم به توضیح است که مربای زرشک بر خلاف انواع دیگر مربا، به محض پختن آماده مصرف نیست و حداقل دو روز باید در یخچال بماند تا قابل استفاده شود .
نکته های دستور مربای زرشک :
مقدار شکر ذکر شده در این دستور طعم مربا را خیلی شیرین نمیکند و مربا در نهایت طعمی نسبتا متعادل دارد. در صورت تمایل به شیرین تر شدن مربا می توانید مقدار شکر را تا یک کیلو و پانصد گرم (حداکثر) افزایش دهید .
به طور معمول برای تهیه مربا از میوه های ترش، در ازای هر یک کیلو گرم میوه از یک کیلو گرم شکر استفاده میشود . ولی در مورد زرشک چون ترشی آن کمی بیشتر از حد معمول است در این دستور مقدار زرشک ۲۰۰ گرم بیشتر از حد متعارف است.
در مورد میوه های شیرین نیز معمولا در ازای هر یک کیلو گرم میوه از ۷۰۰ گرم شکر استفاده میشود . این یک قاعده کلی است و مسلما مقادیر یاد شده بسته به ذائقه خانواده میتواند تا حدی تغییر کند .
بعد از اتمام مراحل پخت تمام مربا ها، همیشه صبر کنید مربا خنک شود و بعد آنرا به ظرف مورد نظر انتقال دهید. ولی برای پائین آوردن دمای مربا بهتر است از یخچال استفاده نکنید.
استفاده از آبلیمو در اواخر طبخ اکثر مربا ها امریست بدیهی و برای جلوگیری از شکرک زدن مربا کاربرد دارد ولی در مورد مرباهای ملس یا کمی ترش تر نیازی به این کار نیست .
در ضمن یکی از شایع ترین علل شکرک زدن مربا جوشیدن بیش از حد مربا است. البته در صورتی هم که مربا به اندازه کافی حرارت ندیده و نجوشیده باشد امکان کپک زدن آن وجود خواهد داشت . پس لازم است به زمان جوشاندن مربا کاملا توجه کنید.
آسیاب کردن شکر به این دلیل است : در زمان کوتاه طبخ این مربا، ممکن است شکر خوب با آب مخلوط نشود و در انتها باعث شکرک زدن مربا شود . بهتر است اول شکر را آسیاب کنید، قبل از قرار دادن آب و شکر روی حرارت آنها را خوب با هم مخلوط کنید. بعد روی حرارت قرار دهید . توجه داشته باشید که شکر آسیاب شده در آب ولرم راحت تر حل میشود تا آب جوش یا سرد !